bella

ΠΙΤΣΙΔΙΑ

Τα Πιτσίδια είναι χωριό της επαρχίας Πυργιώτισσας, στο νομό Ηρακλείου με 657 κατοίκους το 2001. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 80 μέτρων σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα του κόλπου της Μεσσαράς, και συγκεκριμένα 1,7 χλμ από τον όρμο του Κομμού και 2 χλμ από τον κόλπο των Ματάλων.Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι ο τουρισμός, η γεωργία (ελαιόλαδο, αμπελοκαλλιέργεια, οινοπαραγωγή), η κτηνοτροφία και η αλιεία. Στον οικισμό λειτουργούν νηπιαγωγείο και Δημοτικό σχολείο.

Στο χωριό βρίσκεται και το Ιππικό κέντρο ‘Μελανούρη’ που οργανώνει εκδρομές σε πολλές κοντινές παραλίες και άλλες περιοχές όπως το Αγιοφάραγγο και η κοιλάδα Μεσσαράς. Υπάρχουν οι ιεροί ναοί του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Βαρβάρας, του Αγίου Ιωάννη, του Αγίου Παντελεήμονος στο όρμο Κομμό και του Αγίου Στεφάνου.

Είναι το παλιότερο χωριό της περιοχής και αναφέρεται από τον ιστορικό Στέργιο Σπανάκη σαν το τόπο εγκατάστασης των στρατιωτών του Νικηφόρου Φωκά, διοικητή του Βυζαντινού στρατού.[1]. Στους στρατιώτες του Νικηφόρου Φωκά οφείλει το χωριό τη σημερινή του ονομασία. Οι στρατιώτες του Νικηφόρου Φωκά κατάγονταν από την Πισιδία στα νότια της Μικράς Ασίας και ήταν γενναίοι μαχητές. Έδωσαν, λοιπόν, το όνομα της χώρας τους, Πισιδία, στο χωριό. Αναφέρεται στον Καστροφύλακα (Κ100) με 89 κατοίκους και το όνομα Pizzidhia το 1583. Ονομαστοί για την ανδρεία τους ήταν και οι κάτοικοι του χωριού, οι οποίοι κατά την παράδοση, εξόντωσαν τους Τριαμάτες στο Σκιλλοχωριό.

ΜΑΤΑΛΑ

Τα Μάταλα είναι παραθαλάσσιο χωριό στη Νότια Κρήτη, κοντά στη Φαιστό, το δεύτερο σε σημασία Μινωικό Ανάκτορο στην Κρήτη. Τα Μάταλα έγιναν διάσημα όταν τη δεκαετία του 1960 έφτασαν εδώ χίπις από όλο τον κόσμο για να ζήσουν στις περίφημες σπηλιές των Ματάλων που βρίσκονται δίπλα στην παραλία.

The night is a starry dome
and they’re playin’ that scratchy rock and roll
beneath the Matala Moon

Η joni mitchell τραγούδησε για ματαλα. Κάπως έτσι περιγράφει τον ουρανό στα Μάταλα το τραγούδι “Carey” της Joni Mitchell. Τότε που μια μεγάλη παρέα καλλιτεχνών, ανάμεσά τους η Τζάνις Τζόπλιν, η Τζόαν Μπαέζ, ο Μπομπ Ντύλαν, περνούσαν τις ημέρες και τις νύχτες τους κάτω από τον Κρητικό ουρανό, στο όμορφο ψαροχώρι Μάταλα. Τότε που το σύνθημα ήταν “Peace Man”, συνοδευόμενο από το σήμα της ειρήνης με τα δυο δάχτυλα. Σήμερα τα Μάταλα δεν είναι πια αυτό που ήταν το 1960 και στις αρχές του 1970. Απέχουν πολύ από το μικρό χωριό που μάζευε τους χίπις που πριν έρθουν εδώ διαδήλωναν στο Woodstock. Σήμερα τα παιδιά των λουλουδιών δεν μένουν πιά στα Μάταλα, αλλά έχουν δώσει τη θέση τους σε χιλιάδες τουρίστες από όλον τον κόσμο που έρχονται εδώ για να δουν ένα θρυλικό μέρος, για να γευτούν κάτι από την γοητεία του παρελθόντος.

Τα Μάταλα είναι ιδανικά για όσους θέλουν να περάσουν τις διακοπές τους κοντά σε όμορφες παραλίες, μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους και πολλά χωριά που διατηρούν το παραδοσιακό χρώμα τους. Τα ίδια τα Μάταλα έχουν χάσει το περισσότερο από το παραδοσιακό χρώμα τους, αλλά κοντά σ’ αυτά βρίσκονται παραδοσιακά χωριά όπως ο Σίβας και το Καμηλάρι, ενώ σε μια ακτίνα 20 χιλιομέτρων θα ανακαλύψετε πολύ περισσότερα. Τα Μάταλα δεν προσφέρονται για τρελή νυχτερινή ζωή και ξεφάντωμα, αλλά υπάρχουν αρκετά μπαράκια για να να πιείτε το ποτό σας και να ακούσετε μουσική πλάι στο κύμα. Για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία της Κρήτης, η Φαιστός (Μινωικό Ανάκτορο), η Αγία Τριάδα (Μινωική Βίλλα) και η πόλη Γόρτυνα είναι πολύ κοντά στα Μάταλα. Η παραλία στα Μάταλα είναι θαυμάσια, ενώ στην περιοχή βρίσκεται ακόμα η παραλία Κόκκινη Αμμος και η παραλία Κομμός.

ΚΟΜΜΟΣ

Ο Κομμός στη νότια Κρήτη έχει γίνει γνωστός για την όμορφη, μεγάλη αμμώδη παραλία του, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποτε ο Κομμός ήταν αρχαία πόλη με δικό της λιμάνι. Η μινωική πόλη Κομμός είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στο νομό Ηρακλείου, 64 περίπου χιλιόμετρα νότια από το Ηράκλειο. Ωστόσο, αυτό που βλέπει σήμερα ο επισκέπτης που δεν γνωρίζει την ιστορία του Κομμού, αποκαλύπτει ελάχιστα για τη σημασία του στην αρχαιότητα.

Ο Κομμός είναι μια πανέμορφη και εντυπωσιακή παραλία, από τις μεγαλύτερες στην Κρήτη, και εκτείνεται από το Καλαμάκι μέχρι λίγο πριν τα Μάταλα. Ο Κομμός δεν διαθέτει ξενοδοχεία ή διαμερίσματα για διαμονή, αλλά το Καλαμάκι βρίσκεται σε ελάχιστη απόσταση από εδώ, όπως επίσης τα Μάταλα, το Καμηλάρι, ο Σίβας και τα Πιτσίδια.

ΚΟΚΚΙΝΗ ΑΜΜΟΣ

Η Κόκκινη άμμος βρίσκεται 68 χλμ νοτιοδυτικά του Ηρακλείου, μόλις 800μ νότια των διάσημων Ματάλων, στην περιοχή Μούδια. Για να έρθετε εδώ θα πρέπει να ακολουθήσετε τις πινακίδες και να περπατήσετε ένα μονοπάτι που ξεκινάει βόρεια του οικισμού των Ματάλων και διασχίζει το λόφο Καστρί που χωρίζει τα Μάταλα με την Κόκκινη ʼμμο. Στα αρχικά σημεία θα πρέπει να σκαρφαλώσετε κάποιους βράχους και στο τέλος να κατεβείτε μια απότομη πλαγιά, αλλά όχι τίποτα ιδιαίτερα δύσκολο. Μετά από 15-25’ λεπτά πεζοπορίας από τα Μάταλα, θα αντικρίσετε την υπέροχη Κόκκινη Παραλία από ψηλά. Αν επίσης δεν θέλετε να περπατήσετε, μπορείτε να πάρετε καΐκι από το λιμάνι των Ματάλων.
Η απομονωμένη παραλία είναι πραγματικά υπέροχη, αλλά δυστυχώς είναι ευάλωτη στους δυτικούς ανέμους που πνέουν συχνά στην περιοχή. Χαρακτηριστικό της, όπως φαίνεται κι από το όνομά της, είναι η αφράτη κεραμιδοκόκκινη άμμος που προέρχεται από τα κοκκινωπά εδάφη της περιοχής. Τα χρώματα της θάλασσας, λόγω της άμμου, αποκτούν ένα υπέροχο πρασινογάλαζο χρώμα, που την κάνει να ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες παραλίες της Κρήτης. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη ιδιαίτερα, αλλά υπάρχουν ομπρέλες και μια μικρή καντίνα (η οποία δεν λειτουργεί πάντα) από όπου μπορείτε να προμηθευτείτε τα βασικά.
Η Κόκκινη άμμος αποτέλεσε έναν από τους αγαπημένους προορισμούς των χίπις, κατά τις δεκαετίες του 60’ και 70’, όταν τα Μάταλα απέκτησαν διεθνή φήμη. Έκτοτε, πολλοί λάτρεις της περιοχής εξακολουθούν να έρχονται στην παραλία, η οποία ακόμη αποτελεί «άντρο» γυμνιστών (ειδικά το βόρειο τμήμα). Μάλιστα, η παραλία έχει ψηφιστεί ως μια από τις καλύτερες παραλίες για γυμνισμό στον κόσμο. Το βόρειο τμήμα της προστατεύεται από βραχώδη πωρόλιθο, ο οποίος θυμίζει μια μικρογραφία του διάσημου βράχου των Ματάλων, χωρίς όμως τις λαξευμένες σπηλιές τους. Εκεί θα δείτε πολλές πελεκημένες πέτρες που αναπαριστούν υπέροχες Μινωικές και Αιγυπτιακές θαλασσινές μορφές. Τα γλυπτά αυτά δεν είναι αρχαία, αλλά τα έχει χαράξει ο ρομαντικός Βέλγος Gerard, παλιός λάτρης των Ματάλων και πλέον αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της παραλίας.
Ανάμεσα στα Μάταλα και την «Αμμουδιά», όπως αποκαλούν οι ντόπιοι την Κόκκινη άμμο, υπάρχει ένας τεράστιος σχηματισμός βράχου γνωστός ως ο βράχος της Θεοσύνης, ο οποίος προσφέρει μια πανοραμική θέα του κόλπου της Μεσσαράς. Για να πάτε πρέπει να περπατήσετε κατά μήκος της ακτής ή να πάρετε βάρκα. Ο βράχος προεξέχει από τη θάλασσα που με τα χρόνια έχει αποσπάσει ένα μεγάλο κομμάτι για να διαμορφώσει μια εντυπωσιακή θαλάσσια σπηλιά που ονομάζεται Κουρούπι. Στην κορυφή του ίδιου λόφου υπάρχουν τα ερείπια του μικρού κούλε των Ματάλων, που σώζονται σε πολύ κακή κατάσταση.

ΦΑΙΣΤΟΣ – ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ

Η Φαιστός ήταν η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Κρήτης κατά τη δεύτερη χιλιετία προ Χριστού, μετά από την Κνωσό, και αποτελεί σήμερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο. Βρίσκεται στα νοτιοδυτικά του Ηρακλείου, σε απόσταση 62 χιλιομέτρων, σε υψόμετρο 100 μέτρων, νότια του ποταμού Γεροποτάμου και του αρχαίου Ληθαίου. Η θέα του λόφου είναι πανοραμική και περιβάλλεται από τους επιβλητικούς ορεινούς όγκους του Ψηλορείτη, των Αστερουσίων και των Λασιθιωτικών ορέων, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκεται η κωμόπολη Τυμπάκι. Οικονομικό, διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο, επόπτευε την εύφορη πεδιάδα της Μεσαράς. Υπό τον έλεγχο της Φαιστού βρίσκονταν τα αρχαία λιμάνια των Ματάλων και του Κομμού. Κοντά στο ανάκτορο βρίσκεται περίπτερο του ΕΟΤ.
Η πρώτη αναφορά στην Φαιστό γίνεται από τον Όμηρο στην Ιλιάδα[2] και την Οδύσσεια[3], όπου μνημονεύει την Φαιστό στον κατάλογο των πόλεων που συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο και την περιγράφει ως πόλη «ε? ναιετοώσα», καλά κατοικημένη. Στοιχεία για την ιστορία της αρχαίας πόλης ήρθαν στο φως έπειτα από Ιταλικές αρχαιολογικές ανασκαφές[5]. Η πόλη συμμετείχε στην εκστρατεία των Αχαιών κατά της Τροίας. Το όνομα είναι προελληνικό και στις πινακίδες της Κνωσού Γραμμικής Β αναφέρεται Paito>αττικός τύπος Φαιστός και η ετυμολογία της είναι από το φα(F)ιστός= λαμπρός, ένδοξος. Η πόλη ήταν ανεξάρτητη και αυτόνομη και έκοβε πολλά νομίσματα στα οποία εικονιζόταν η Ευρώπη καθισμένη σε ταύρο και ένα κεφάλι λιονταριού με τις λέξεις ΦΑΙΣΤΙΩΝ ΤΟ ΦΑΙΜΑ. Στη Φαιστό βασίλευσε η δυναστεία που είχε ιδρύσει ο Ραδάμανθυς, γιος του Δία.
Πρώτος επεσήμανε τη θέση της Φαιστού ο Spratt (II, 24). Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 1900 και στο ανάκτορο το 1909 και συνεχίστηκαν κατά τα επόμενα χρόνια. Ανάμεσα στα ευρήματα υπάρχουν πολύχρωμα καμαραϊκά αγγεία και πολλά άλλα.
Στη Φαιστό η μινωική εποχή αρχίζει το 2.600 π. Χ. Το πρώτο ανάκτορο βρισκόταν στη δυτική πλευρά του αρχαιολογικού χώρου, οικοδομήθηκε το 2.000 π.Χ. σε αλλεπάλληλα επίπεδα και οι τοίχοι του ήταν κτισμένοι με αργολιθοδομή. Το ανάκτορο καταστράφηκε από σεισμό το 1730 π.Χ., όπως και η Κνωσός. Στη θέση των ερειπίων κτίστηκε ανάκτορο, μεγαλοπρεπέστερο του πρώτου.
Το νέο ανάκτορο κτίστηκε πάνω από τα ερείπια του πρώτου, είχε ανάλογο σχέδιο με μόνη διαφορά το ελαφρά υπερυψωμένο επίπεδο του, λόγω της ύπαρξης των ερειπίων. Η κεντρική αυλή των ανακτόρων είχε παρόμοιες διαστάσεις με τις αυλές της Κνωσού και των Μαλίων και ενδεχομένως χρησιμοποιούνταν για τελετές λατρευτικού χαρακτήρα όπως τα Ταυροκαθάψια.
Η σημαντικότητα του ανακτόρου της Φαιστού έγκειται στο γεγονός ότι παρέχει εξαιρετική στρωματογραφία αλλά και πληροφορίες για τη σχέση μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου ανακτόρου και των δύο διαφορετικών φάσεων του Μινωικού πολιτισμού εν γένει.